"Elimelech, de man van Naomi, stierf, en zij bleef achter met haar twee zonen. Die namen voor zich Moabitische vrouwen. De naam van de ene was Orpa en de naam van de andere Ruth. En zij bleven daar ongeveer tien jaar. En die twee, Machlon en Chiljon, stierven ook." (Ruth 1:3-5a)
De tocht naar Moab was niet het moeilijkste. Het was gewoon op zoek naar een betere plaats om te leven. Tenminste, dat was de bedoeling van Elimelech. Met zijn gezin vluchtte hij weg uit Bethlehem. Eigenlijk was er maar één doel: de straf van God ontvluchten. En dat terwijl je Elimelech heet. Dat betekent 'mijn God is Koning'. Dat zal dan wel waar zijn, maar buigen onder die Koning deed hij niet. En zo komt hij in Moab. In een heidens land. En wij kennen het verhaal, laten we vooral ook beseffen dat niemand uit het verhaal, het verhaal kende. Naomi zal uiteindelijk tien jaar in Moab blijven.
Maar hoe blijft Naomi in Moab? Het is wel duidelijk als we het verhaal lezen van de vluchtende Elimelech dat zijn voorspoed maar erg kort duurt. In Moab sterft hij en Naomi blijft achter met haar twee zonen. Wegvluchten bij God vandaan brengt niets anders dan de dood. Er is immers geen leven zonder God. Wellicht heeft God echt nog wel een rol gespeeld in het leven van dit gezin, want het blijkt dat pas na de dood van Elimelech, zijn zonen met heidense vrouwen trouwen.
Als je deze geschiedenis in het licht zet van Advent zou je kunnen zeggen: Israël keert God de rug toe en mengt zich met de heidenen. Zo ging het door de tijd heen. Als je de lijn nog verder volgt, met in je achterhoofd dat uit Ruth uiteindelijk Jezus geboren gaat worden, dan gaat het ook om Israël dat Jezus de rug toekeert, waardoor uiteindelijk de heidenen, zoals wij zijn, het Evangelie ontvangen. De heidenen worden in Gods plan ingelijfd. En eigenlijk is dat precies wat er ook hier gebeurt.
Het is niet goed te praten dat Elimelech ingrijpt in Gods straf en naar Moab gaat. Hij brengt zichzelf onder de vloek. Dat blijkt grote gevolgen te hebben voor zijn gezin. Uiteindelijk blijft alleen Naomi over. Maar juist daar begint Gods plan. Als er uiteindelijk niets meer mogelijk is voor Naomi, dat de Messias uit haar nog geboren zou kunnen worden, dan grijpt God in. Want Gods plan gaat hier door de meest onmogelijke weg verder. Is het te begrijpen? Nee, dat is het niet, maar dat is ook niet het doel van het boek Ruth. Het gaat erom dat we zien hoe Gods plan doorgaat en dat zelfs de heidenen in plaats krijgen in Gods heilsplan. En uiteindelijk zal Ruth, maar ook de gelovigen uit de heidenen, de bruid worden van Jezus.
En Naomi, die is alles kwijt. Tenminste, zo lijkt het wel. Haar man en twee zonen sterven en daarmee is niet alleen haar leven weg, maar ook haar geestelijke toekomst. Geen man, geen zonen en geen familielijn die nog door kan gaan. Totdat er een wonder gaat gebeuren. God grijpt in, door mensen heen.
Gebed: Vader, Uw plan gaat door het onmogelijke. Eigenlijk kan het helemaal niet dat ik het Evangelie heb ontvangen als heiden, maar Israël liet U los, zodat U naar ons kon omzien.